دنیا از دید سگ ها
سگها دنیا را چه شکلی می‌بینند؟
سگها در طی سالیان دراز به دلیل داشتن ویژگیهای خارق‌العاده فیزیکی و رفتاری، تبدیل به بهترین دوست و محافظ انسانها شده‌اند که یکی از آن ویژگی‌ها قدرت بینایی است. سالها اعتقاد مردم بر این بود که سیاه و سفید تنها رنگهای تشکیل دهنده دنیا از چشم سگهاست اما یافته‌های علمی نشان داده‌اند که فضا برای سگها آنقدر هم شبیه فیلمهای کلاسیک نیست!
سلول های استوانه و مخروطی در چشم سگ ها
در حالی که سلولهای استوانه‌ای (Rods) حساسیت بالایی به نور دارند و مسئول دریافت تاریکی و روشنایی هستند، سلولهای مخروطی (Cones)پستِ مهمِ دریافت و تشخیص رنگها را برعهده دارند. ما توانایی دید در شب را مدیون تلاش سلولهای استوانه‌ای هستیم اما به دلیل عدم حساسیت آنها به رنگها، تشخیص رنگ در تاریکی دشوار شده و طیفی از خاکستری برای ما قابل رویت است. دلیل کمکاری سلولهای مخروطی در شب، عدم وجود نور کافی است. در حقیقت آنها برای تحریک شدن به نور زیادی احتیاج دارند تا بتوانند دنیای رنگارنگ اطراف را با جزئیات برای ما به تصویر بکشند.
چشم انسان ها در برابر چشم سگ ها
بیایید تعداد سلولها یا گیرنده‌های نوری مخروطی و استوانه‌ای را در چشم انسان و سگ با هم مقایسه کنیم. چشم انسانها دارای حدود 6 میلیون گیرنده نوریِ مخروطی است که در ناحیه‌ای مرکزی، به نام Fovea که بر روی لکه زرد چشم قرار دارد، متمرکز شده‌اند. در اطراف این ناحیه تقریبا 120 میلیون گیرنده نوری استوانه‌ای قرار دارد.اما چشم سگ فقط 1.200.000 گیرنده مخروطی دارد و فاقد Fovea است. می توان گفت این مقدار حدودا معادل 20 درصد تعداد این نوع گیرنده‌ها در چشم انسان می‌شود. به عبارتی دیگر تعداد گیرنده‌های مخروطی چشم سگ از چشم انسان بسیار کمتر است. در عوض سگها دارای گیرنده‌های نوری استوانه‌ای بسیار زیادی هستند که تعداد آنها چندین برابر چشم انسان است، طوری که حساسیت چشم سگها را نسبت به نور تا 5 برابر چشم انسان افزایش میدهد.
سگ ها چه رنگهایی را می‌بینند؟
گیرنده‌های مخروطی، چشم انسان را قادر به ادراک سه رنگ اصلیقرمز،سبز و آبی میکنند که با ترکیب آنها مغز قادر به درک 1 میلیون رنگ مختلف از طیف نور مرئی می‌شود. به این سیستم رنگ‌بینی در انسانها Trichromacyمی‌گویند. عدم توانایی در تشخیص این سه رنگ اصلی از مهمترین علائم کوررنگی است. قدرت دیدن رنگ در سگها از نوع Dichromacy است چون گیرنده‌های مخروطی آنها تنها می‌توانند دو رنگ آبی و زردرا دریافت کنند و در نتیجه سگها قابلیت ادراک 10 هزار رنگ از طیف آبی و زرد را دارا هستند.
با دانستن این مطلب بهتر است در هنگام خرید اسباب بازی برای سگهایتان، در انتخاب رنگ آن دقت بیشتری کنید. اغلب اسباب‌بازیها و وسایل مربوط به سگها به دلیل جذابیت بیشتر برای خریداران به رنگ قرمز طراحی می‌شوند در حالی که سگها ابداً قادر به دیدن قرمز نیستند! مطمئن باشید سگ شما از داشتن یک اسباب بازی به رنگ آبی یا زرد بیشتر خوشحال می‌شود!
برتری چشم سگ نسبت به انسان ها
میدان دید وسیع‌تر از جمله مزایای داشتن چشم سگی است! در حالی که انسانها با داشتن میدان دید 180-190 درجه محدود شده‌اند، اغلب نژادهای مختلف سگها قادرند در یک نگاه تا 250 درجه از فضای اطراف خود را زیر نظر بگیرند.
علاوه بر این، قدرت بینایی بسیار بالا در تاریکی، چشم سگها را تبدیل به دوربینهای فوق حرفه‌ای دید در شب کرده است. علت این امر داشتن گیرنده‌های استوانه‌ای بیشتر و مردمک بزرگتر نسبت به چشم انسان و وجود لایه‌ای به نام پرده درخشان یا Tapetum است که مانند آینه در چشم سگ عمل می‌کند. زمانی که پرتو نوری به چشم وارد می‌شود، این لایه با بازتاب مکرر آن قدرت جذب نور را بالا برده و توانایی دیدن محیط اطراف را در تاریکی برای سگ فراهم می‌کند. جالب است بدانید پرده درخشان باعث می‌شود چشم سگها در عکسهای یادگاری برق بزند! وجود گیرنده‌های استوانه‌ای بیشتر، حساسیت سگها را در تشخیص کوچکترین حرکات پیرامونشان بسیار بالا برده است.
حالا مایل به تعویض بینایی خود با بینایی سگها هستید؟!
قبل از تصمیم‌گیری بهتر است در نظر داشته باشید که چشم انسان قادر است مسافت دورتری را نسبت به چشم یک سگ به وضوح ببیند. متوسط انسانها دارای تیزبینی 20/20 هستند در حالی که در سگها به طور میانگین این مقدار 20/80 است. به عبارت دیگر یک سگ می‌تواند با داشتن 20 فوت (حدود 6 متر) فاصله از یک شی آن را به وضوح ببیند در حالی که انسان قادر است آن را از فاصله 80 فوتی هم (حدود 24 متر) به صورت واضح نگاه کند.
